Analyse van het luik ‘Zorg’ in het federaal regeerakkoord
In een vorige nieuwsbrief kon je onze analyse lezen van het luik ‘Pensioenen’ uit het federaal regeerakkoord. Met vrijwilligers uit heel Vlaanderen in het celteam Zorg namen we vervolgens de maatregelen door die in het federaal regeerakkoord op dit beleidsdomein aangekondigd worden. Het is een kritische analyse geworden die niet alleen een aantal positieve zaken benadrukt, maar waarin we ook onze bezorgdheden delen en de voor ons ronduit negatieve punten benoemen.
Positieve punten
Als het goed is, zeggen we het ook. Wij vonden met OKRA alvast volgende positieve punten terug:
- Positief is zeker het behoud van de groeinorm in de gezondheidszorg, terwijl in de meeste departementen de uitgaven sterk worden ingeperkt.
- De aangekondigde samenwerking tussen het federaal niveau en het niveau van de gemeenschappen inzake de (gezondheids)zorg is voor OKRA een voorwaarde om de negatieve gevolgen van de huidige versnippering en verdeling van bevoegdheden in te perken. De aankomende noden op het gebied van zorg zijn dermate groot dat alleen door een gecoördineerd en integraal beleid uit te stippelen de juiste antwoorden kunnen worden geformuleerd. We zijn dus blij met de intentie om van deze samenwerking werk te maken.
- OKRA verwelkomt het beperken van de aanrekening van ereloonsupplementen in zowel ambulante zorg als in het ziekenhuis. We missen evenwel duidelijkheid over de aanpak van supplementen bij éénpersoonkamers.
- Positief is ook het aansturen op meer geconventioneerde zorgverstrekkers en op maximumtarieven voor bepaalde medische prestaties.
- De hervorming van de nomenclatuur voor medische prestaties waarbij niet-technische medische handelingen en zorgen beter zullen worden gewaardeerd en vergoed, is een belangrijke stap vooruit.
- OKRA verwelkomt ook het uitbreiden van de maximumfactuur en het zorgaanbod inzake psychologische ondersteuning van zorgbehoevenden.
- OKRA dringt al veel langer aan op het de-medicaliseren van onze zorg. We zijn dan ook tevreden over de aangekondigde aanpak van het beleid inzake gezondheidszorg met meer aandacht voor een curatieve en preventieve aanpak in plaats van het louter voorschrijven van bepaalde medicatie .
- Positief is ook de betere ondersteuning van mantelzorgers en patiëntenverenigingen en de aangekondigde versterking van hun status en hun rechten.
Bezorgdheden
Over een aantal zaken maken we ons toch wel zorgen:
- OKRA vraagt het resoluut schrappen van leeftijdsgrenzen in de medische zorg waarbij louter op basis van leeftijd bepaalde zorgen en medische prestaties worden beperkt of ontzegd aan ouderen, ongeacht hun medische conditie.
- OKRA vraagt een betere terugbetaling van medische kosten en hulpmiddelen bij aandoeningen die vaker voorkomen bij ouderen zoals bijvoorbeeld hoorapparaten waarbij de hoge kostprijs en lage terugbetaling leidt tot onderconsumptie ten koste van levenskwaliteit.
- OKRA vraagt een verbetering van het klachtenrecht van patiënten bij fouten in de medische zorg en het vergemakkelijken van de toegang tot klachtenprocedures op lokaal niveau.
- Samen met de gemeenschappen moet een beleid opgezet worden dat gericht is op een goede eerstelijnszorg met een optimale herverdeling van taken tussen artsen, verpleegkundigen, verzorgenden, paramedische beroepen, apothekers en mantelzorgers. Enkel zo kan een toereikende eerstelijnszorg zonder kwaliteitsverlies georganiseerd worden.
Negatieve punten
In het luik ‘Zorg’ van het federaal regeerakkoord vonden we jammer genoeg ook zaken terug die voor ons ronduit negatief zijn:
- De aangekondigde hervorming van ziekenhuizen met het oog op een doorgedreven centralisatie waarbij afstanden naar ziekenhuizen voor patiënten groter worden, vinden we een slechte zaak. De beschikking over ziekenvervoer wordt moeilijk en de kosten zullen oplopen. Anderzijds zullen patiënten té vaak vroegtijdig het ziekenhuis moeten verlaten zonder dat adequate zorg in de thuissituatie verzekerd is. Bereikbaarheid voor naasten om op ziekenbezoek te kunnen gaan wordt moeilijker, zeker met de vandaag afgebouwde beschikbaarheid van het openbaar vervoer.
- Het ontbreken van een beperking van hospitalisatieverzekeringen tot enkel de “hotelkosten” waardoor het systeem van aanrekening van overdreven honoraria en een selectieve toekenning van hoge kwaliteit van zorg enkel voor verzekerden wordt bestendigd.
- We missen het tegengaan van praktijken in ziekenhuizen zorgbehoevende patiënten gedreven worden naar technische prestaties ’s avonds, ‘s nachts of in weekends of anderzijds terechtkomen in wachtlijsten. Dit vooral om financiële supplementen te kunnen aanrekenen. Hierdoor ontstaat een gezondheidszorg op twee snelheden, wat voor ons absoluut vermeden moet worden.
- We waarschuwen voor de valkuil waarbij ziekenhuisbedden worden omgevormd tot bedden voor langdurige zorg, in situaties waar vormen van woonzorg voor een groep zorgbehoevenden meer aangewezen zijn.
- De eerder beperkte politieke openheid om in te grijpen op de beperkingen van de uitvoering van wilsbeschikking bij dementie, waardoor het risico bestaat dat dit op de lange baan geschoven wordt.
Conclusie
Kortom, OKRA ziet heel wat positieve elementen in het regeerakkoord inzake het te voeren (gezondheids)zorg beleid. Toch zien we ook belangrijke valkuilen die een toegankelijke, betaalbare en nabije gezondheidszorg in de weg kunnen staan. OKRA zal met plezier applaudisseren als het beleid keuzes maakt die een positieve inpakt hebben op ouderen en hun (gezondheids)zorg. Maar we zullen ook luid onze stem laten horen als de kwaliteit, de nabijheid, bereikbaarheid en betaalbaarheid ervan in het gedrang komt.