Moet ik best financiële afspraken maken als mantelzorger?

De zorg voor een ander brengt heel wat veranderingen mee, ook op financieel vlak. Vaak worden financiële afspraken uit de weg gegaan en zorgen ze later voor conflicten. Het is een goed idee om hierover in gesprek te gaan.

Als mantelzorger geef je in principe vrijwillig de zorg, maar het kan een verstandige keuze zijn om een vergoeding te voorzien als je heel wat taken overneemt. Andere familieleden zullen zich daar misschien ook beter bij voelen, omdat ze bijvoorbeeld minder tijd hebben om de zorg op te nemen.  

Het is dus nuttig om hierover een aantal zaken op papier te zetten. Zo kan je een (notariële) zorgovereenkomst opstellen. In zo’n overeenkomst wordt een inventaris gemaakt van alle zorgtaken. Aan elke taak kan je dan een bepaald tarief koppelen. Zo krijgt de zorgbehoevende een duidelijk overzicht van alle kosten en de manier waarop ze worden vergoed aan de zorgverlener. In deze overeenkomst kan je ook laten opnemen hoe de kosten worden betaald.  

Als de persoon voor wie je zorgt op termijn bij je gaat inwonen, is het zeker raadzaam om financiële afspraken te maken. Wanneer een familielid dat zorg nodig heeft bij je komt inwonen, komen er immers heel wat extra kosten bij waar je je vaak niet bewust van bent. Denk maar aan een hogere factuur voor water, elektriciteit, voeding, onderhoud en extra kosten voor de zorg. Weet ook dat je voor de opvang van een ouder familielid (ouder dan 65) dat zorg nodig heeft en een beperkt inkomen heeft, een fiscaal voordeel kan krijgen. Dat kan je via je jaarlijkse belastingaangifte ingeven.  

Zo’n zorgovereenkomst kan je ook laten opstellen bij een notaris. Houd er wel rekening mee dat dat niet gratis is. Als je voor een notaris kiest, is het aangewezen om de financiële regeling ook te bespreken met andere familieleden. Om latere conflicten te vermijden over het beheer van de rekeningen, gaan zij het beste ook akkoord met de regeling.  

Niet alleen voor de familiale vrede, maar ook om fiscale onduidelijkheden te vermijden, is de rol van de notaris belangrijk. De afgesproken vergoedingen komen voort uit de (nog niet opengevallen) nalatenschap van de ouder. Op een nalatenschap moet je erfbelasting betalen. De waarde van die nalatenschap wordt berekend door de inkomsten te verminderen met de schulden. De vergoeding voor de verstrekte thuiszorg is een voorbeeld van aftrekbare schuld. Daarvoor moet de fiscus wél een bewijs hebben dat de ondertussen overleden persoon een schuld had tegenover één van zijn kinderen. Met een notariële zorgovereenkomst kan je dat aantonen. De zorgovereenkomst kan dus invloed hebben op de verschuldigde erfbelasting en de verdeling van de nalatenschap. Ten slotte heeft een notariële akte uitvoerbare kracht, waardoor je als zorgverstrekkende persoon niet naar de rechtbank hoeft te gaan als hij de betaling van bepaalde kosten wil afdwingen.