Batopin is sinds 2022 een netwerk bankneutrale geldautomaten aan het uitbouwen. Het samenwerkingsverband tussen vier grootbanken wil de operatie rond hebben tegen eind 2025, maar staat nog voor heel wat uitdagingen. Een kritiek die nog altijd weerklinkt, is dat het aantal bankautomaten hierbij dermate teruggeschroefd wordt dat de vrije toegang tot cash geld – nochtans een wettelijk betaalmiddel – onder druk komt te staan.

De Franse mededingingsautoriteit ABC (Autorité de la Concurrence) maakte een voorlopige analyse van de Batopin-overeenkomst en lanceerde de resultaten hiervan begin mei.

Allereerst hebben de bezwaren van ABC betrekking op de vermindering van het aantal geldautomaten en de extra afstand die vaak afgelegd moet worden om er toegang toe te krijgen. Ten tweede heeft het intensiever gebruik van de nog overblijvende automaten gevolgen voor de kwaliteit van de aangeboden dienstverlening.

Sinds enkele jaren stelt Testaankoop de vermindering van het aantal geldautomaten aan de kaak. Dat is immers ook een bron van veel klachten en frustraties bij consumenten. In Europa zijn het de Belgen die het meest klagen over het gebrek aan toegang tot cash geld. Het Batopin-project, dat het beheer en de distributie van geldautomaten wil rationaliseren, heeft dit gevoel alleen maar versterkt door het aantal automaten drastisch te verminderen.

In maart 2023 sloot de regering een akkoord met de banksector in een poging om de schade te beperken. Dit akkoord biedt echter te weinig garanties volgens Testaankoop, dat samen met Financité beroep aantekende bij de Raad van State om te eisen dat de regering eindelijk alle essentiële informatie verstrekt die nodig is om de concrete gevolgen van het project voor de consument te beoordelen. De Franse mededingingsautoriteit lijkt het eens te zijn met dit standpunt en stelt dat haar zorgen blijven bestaan, ondanks de overeenkomst tussen de overheid en de banksector.

“De mogelijkheid om gemakkelijk en gratis toegang te hebben tot je eigen geld is voor ons een fundamenteel recht, dat gegarandeerd moet worden door de banken, die hun sociale rol moeten blijven spelen. We hopen dat de analyse van de Autoriteit onze regering wakker schudt over deze essentiële kwestie.” (Julie Frère, woordvoerster Testaankoop – Testachats)

Ook OKRA heeft zich in het verleden al uitgesproken over deze kwestie en is eveneens van mening dat de vrije toegang tot cash geld gevrijwaard moet blijven. Samen met Testaankoop en Financité stonden én staan we mee aan het roer van SOS Cash.

Ook in ons memorandum spreken we ons expliciet uit over deze kwestie:

“We eisen dat de overheid ingrijpt op het huidige charter dat binnen de bankensector is afgesloten. De belofte van een geldautomaat binnen 5 km voor 95% van de bevolking is een theoretische benadering gebleken doordat gerekend wordt met afstanden in vogelvlucht. Daarom zou minstens 95% van de bevolking binnen een straal van 2,5 km werkelijke afstand toegang moeten hebben tot een bankautomaat met basisdienstverlening (geldstorting, geldafhaling – ook voor kleine bedragen, overschrijvingen). Ten minste 98% van de bevolking moet diezelfde toegang hebben binnen een straal van 5 kilometer.”

Bovendien geloven we niet in de vrijblijvendheid van een charter of een overeenkomst, maar vinden wij dat de regering een veel sterker wettelijk kader moet uittekenen waarbinnen de banksector zich kan organiseren. Met hierbij zeker ook voldoende aandacht voor de vrije toegang tot cash geld, dienstverlening voor niet-digitaalvaardige klanten, …